Bronşektazi nedir?
Bronşektazi akciğerin içerisindeki hava yollarında çeşitli nedenlerle oluşan hasar sonucunda bronşların kalıcı olarak genişlemesidir. Hasar görmüş ve genişlenmiş hava yolları mukusları temizleyemez ve bronşlarda mukus birikimine neden olur. Bu bölgede bakterilerin çoğalmasına zemin oluşturur. Geçmeyen kronik enfeksiyonlara sebep olur.
Bronşektazinin hangi çeşitleri vardır?
Solunum yolunda olşturduğu hasarın şekline göre:
- Tbler –Silindirik
- Variköz
- Kistik
Hasarın yaygınlığına göre:
Fokal: sınırlı bölgede oluşan bronşektazi
Diffüz: Her iki akciğeri veya akciğerin farklı loblarını etkilemişse
Bronşektazi tipleri
Bronşektazi hangi belirtilerle ortaya çıkar?
- Balğamlı öksürük-özellikle sabahları aşırı balğam çıkartma
- Kotu kokulu balğam
- Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonu
- Wheezing-hırıltılı ve sesli solunum
- Hemoptizi-öksürükle gelen kanama
- Nefes darlığı
Bronşektazi hastalığının sebebi nedir?
Bronşektazinin gelişiminin birçok sebebi vardır. Geneteik hastalıklar ve çeşitli akciğer enfeksiyonları en sık görülen nedenler arasındadır. Vakaların yaklaşık %50’de Kistik Fibrozis tanımlanmıştır.
Bronşektzinin en sık görülen sebepleri:
- Akciğer enfeksiyonları
- İmmun yetmezlik
- Yabancı cisim aspirasyonları: YCA ve havayolunda obstrüksiyona yapan diğer nedenler mukus kliresini bozuğu için enfeksiyonlara neden olur.
- Otoimmün hastalıklar
- Apergilloz
- Konjenital nedenler
Bronşektazi tanısı nasıl konulur?
Bronşektazi tanısında fizik muayene, hastanın tıbbi hikayesi ve aile öyküsü önemlidir.
Kapsamlı bir değerlendirme için ek olarak radyolojik görüntüleme, labaratuar testleri bakılır.
- Toraks tomografisi/grafi: Tanıyı doğrulamak için BT çekilir. Aynı zamanda BT hastalığın dağılımını ve şiddetini belirlemede yardımcı olur.
- Labaruar testleri ve bağam kültürü: tam kan sayımı, mikobakteri ve mantar gibi enfeksiyonları saptamak için testler, kistik fibrozis testleri yapılır.
- Bronkoskopi: tanısal ve tedavi amaçlın kullanılır
Bronşektazi hastalığı nasıl tedavi edilir?
Bronşektazi tedavisinde ana hedef altta yatan sebepleri araştırmak, akciğer enfeksiyonlarını önlemek, hava yollarında biriken balğamın çıkmasını sağlamak ve bronşektazi alevlenmesini önlemektir. Antibiotikler, balğam söktürücü ilaçlar ve göğüs fizyoterapisi yaygın olarak kullanılır
Bronşektazi hastalığında cerrahi hangi durumlarda yapılır?
Bronşektazi hastalığında cerrahi aşağıdakı durumlarda yaplır:
- Lokalize hastalık
- Hemoptizi: medikal tedaviye yanıt vermeyen hemoptizi durumunda veya şiddetli kanamalar olduğunda acil cerrahi yapılabilir.
- Tedaviye yanıt vermeyen tekrarlayan enfeksiyonlar
Cerrahi tedavide hastalığın yaygınlığına göre akciğerin tamamı, lob veya lobu oluşturan segment çıkartılabilir.
