Diafragma nedir?
Diafragma göğüs tabanında bulunan toraksla karın boşluğunu ayıran kubbe şeklinde kas tabakasıdır.
Diafragmanın hangi fonksiyonları vardır?
Diafragma en önemşi solunum kasıdır. Nefes aldığınızda kasılır ve düzleşir. Bu, havayı akciğerlere çeken bir vakum etkisi yaratır. Nefes verdiğinizde diyafram gevşer ve hava akciğerlerden dışarı itilir. İkinci en önemli fonksiyonu batınla göğüs boşluğu arasında bariyer oluşturmasıdır. Batın organlarının toraksa geçişine izin vermez. Diyafram ayrıca öksürme, hapşırma, kusma, ağlama ve defekasyon ve doğum sırasında fetüsün dışarı atılması gibi fizyolojik süreçler için de önemlidir. Boyundan diyaframa uzanan frenik sinir diyaframın hareketini kontrol eder.
Diafragmanın hangi hastalıkları vardır?
Diafragmanın çeşitli hastalıkları vardır:
Diafragmatik herniler: Diyafragma fıtığı, en az bir karın organının diyaframdaki bir açıklıktan göğüs boşluğuna geçmesi durumunda meydana gelir. Bu herni doğumsal olursa buna konjenital diyafragma hernisi denir. Travmalar, ateşli silah yaralanması ve bıçak yaralanmaları diafragmatik hernilere neden olabilir. Bu durum edinsel diafragma hernisi olarak adlandıırlır.
Hiatal Herni: Midenin bir kıssmı diafragmadakı delikten yemek borusuna doğru itilir ve mide yanması, reflü ile kendini gösterir.
Diaframa tümörleri: diafragmanın primer tümörleri nadirdir ve gennelikle iyi hüylüdür. Tümörler genellikle akciğer veya karaciğer tümörlerinin yayılması sonucu oluşur.
Daifragma Paralizi
Diafragma paralizi ve sebepleri
Diafragma paralizi: Frenik sinirin hasralanması sonucu diafragma kas gücünü kaybeder ve solunum fonksiyonunu yerine getiremez. Frenik sinir hasarı aşağıdakı sebeplerle ortaya çıkar:
- Travmatik: Bypass gibi cerrahi prosedürler ve travma frenik sinir hasarının en sık nedenidir.
- Kompressiyon: Akciğer kanseri ve mediasten tümörleri bası sonucunda frenik sinir felçine neden olabilirler.
- İnflamatuar: Birçok sistemik hastalık frenik sinir iltahaplaşmasına neden olarak diafragma paralizisne neden olabilir. HİV, çocuk felçi gibi viral enfeksiyonlar, sarkoidoz gibi granulamatöz hastalıklar örnek gösterilebilir.
- İdiopatik: yaklaşık vakaların %20’sinde bir neden tespit edilemediğinden idiopatik olarak adlandırılır.
Diafragma paralizisinin belirtrileri nelerdir?
Belirtiler hastalığın oluşma nedeni ve oluşma sürersine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Tek taraflı diafragma felçi olan hastalarda semtom görülmeyebilir ve tesadufen ortaya çıkar. En sık görülen semptomlar:
- Siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde olmak üzere ciltte mavimsi bir renk)
- Nefes almada zorluk
- Hipoksemi, kanda oksijen düşüklüğü
- Göğüs, omuz veya karın bölgesinde ağrı
- Nefes darlığı
- Taşikardi (hızlı kalp atış hızı)
Diafragma paralizisi tanısı nasıl konulur?
Diafragma felçi tanısında hastanın öyküsünün tam alınması çok önemlidir. Özellikle hastlıkları ameliyat ve travma öyküsü sorgulanmalıdır. Tanı radyolojik tetkikler, solunum fonksiyon tetsi ve elektofizyolojik testler (EMG) yapılarak konulur.
Diafragma paralizisi nasıl tedavi edilir?
Diafragma plikasyonu: Videotorakoskopi veya açık cerrahi (torakotomi) yöntemlerle yapılır. Cerrahi sonrası solunum kapasitesi artar ve hastanın şikayetleri önemli ölçüde azalır.
Diafragmatik pace: Bu yöntem, tek taraflı frenik sinir paralizisinde kullanılabilir. Bu prosedürde frenik sinir elektriksel olarak uyarılır. Pil boyuna veya diyaframın yakınına yerleştirilir.
