Mezotelyoma
Mezotelyoma nedir?
Mezotelyoma akciğer kanserine nazaran daha az rastlanan agresif seyreden genellikle akciğer zarından (plevra) kaynaklanan bir kanser çeşididir. Hastalığın bilinen en önemli nedeni halk arasında beyaz toprak olarak da adlandırılan asbestdir.
Mezotelyoma sadece akciğer zarından mı kaynaklanır?
En sık akciğer zarından kaylaklanır. İkinci en sık görüldüğü bölge peritondur (karın zarıdır). Nadir de olsa perikardiyal ve testikular mezotelyoma da görülmektedir.
Mezotelyoma nasıl oluşur?
Asbest mezotelyoma’nın bilinen tek kesin nedenidir. Mezotelyoma vakalarının %90’dann asbest marüzyeti sorumlu tutulmaktadır. Asbest lifleri solunduğunda veya yutulduğunda akciğer, karın veya kalp zarına yerleşir. Zamanla asbest lifleri yerleştiği bölgede enflamasyona ve skar dokusunun gelişmesine neden olabilir. Uzun dönemde asbestin oluşturduğu irritasyon kanserde neden olduğu düşünülmektedir.
Mezoteyomanın hangi tipleri vardır?
Mezoteyoma kanseri çeşitli özellikleri olan hücre türlerinden oluşur ve bu hücre türlerine göre sınıflandırılır:
- Epitelioid: en sık görülen ve tedaviye diğer tiplere göre daha iyi yanıt veren epitelioid hücrelerden oluşan mezoteyoma tipidir.
- Sarkomatoid: sarkom hücrelerine benzer hücrelerden oluşur. Tüm mezoteyoma vakalarının %10-%20’ni oluşturu. İmmunoterapiye kemoterapiden daha iyi yanıt verir.
- Bifazizk: epitelioid ve sarkomatoid hücrelerden oluşur.
Mezoteyoma hastalığın hangi evreleri vardır?
Evreleme tedavi seçeneklerini belirlemede önemlidir. Mezotelyoma TNM evreleme sistemi kullanılarak evrelendirilir ve 4 evresi vardır.
Kimler mezotelyoma gelişme riskini taşır?
Asbestle sık sık temas halinde olan kişiler bu hastalığa yakalanma riski en yüksek olanlardır. Toprakta asbest bulunan bölgellerde yaşayanlarda, asbestin yalıtım malzemesi olarak kullanıldığı gemi uçak ve tersanede çalışanlarda mezoteyoma riski artmaktadır. İkincili maruziyyet dediğimiz asbest işçileri ilebirlikte yaşmış kişilerde de mezoteyoma geliştiği gösterilmişdir. Mezotelyoma vakalarının birçoğu maruziyetin başlamasından yaklaşık 20 ila 50 yıl sonra gelişmeye başlar.
Mezotelyomanın belirtileri nelerdir?
Mezotelyoma genellikle sessiz seyreder, ileri evreye ulaşana kadar semptom vermeyebilir. Belirtileri diğer akciğer hastalıklarının belirtileri ile benzerlik gösterir.
En sık görülen semptomlar:
- Nefes darlığı
- Öksürük
- Göğüs ağrısı
- Yorgunluk
- Kilo kaybı
Mezotelyoma tanısı nasıl konulur?
Mezotelyoma hastalığına şüphe edilirse mutlaka hastanın mesleği, yaşadığı bölge, geçmişinde asbest maruziyeti sorgulanmalıdır. Radyolojik görüntülemelerde mezotelyoma şüphesi varsa tanıyı doğrulamak için biyopsi yapılmalıdır. Biyopsi ultrasonografi eşliğinde veya videotorakoskopik yöntemle akciğer zarından parça alınarak yapılabilir. Eğer plevral sıvı oluşmuşsa torsanetez yapılarak sıvı örneklenmesi tanıya yardımcı olabilir.
Mezotelyoma nasıl tedavi edilir?
Mezotelyoma da tedavi seçeneklerine kanserin tipi, lokalizasyonu ve evresine göre karar verilir. Tedavide multimodal yaklaşım yani genellikle kemoterapi, radyoterapi ve cerrahi seçeneklerinin kombinasyonu kullanılır. İmmünoterapi günümüzde sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır ve umut vadeden bir tedavi yöntemidir.
Mezotelyoma’nın cerrahi tedavisi
Mezoteyoma hastalığında cerrahi diagnostik, tedavi edici ve palyatif amaçlarla kullanılabilir.
- Diagnostik cerrahi: genellikle kapalı yöntemle akciğer zarından biyopsi yapılır.
- Tedavi edici cerrahi: Hastalığın I ve II’ci evresinde ve epiteloid tipte yapılmaktadır. Radikal plörektomi/dekortikasyon en sık kullanılan yöntemdir.
- Palyatif cerrahi: Hastanın semptomlarının azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılması amacı ile yapılır. Mezotelyoma hastalığının prognoz’u mezotelyoma ne yazık ki tedaviye iyi yanıt vermemektedir. Beş yıllık sağ kalım ortalama %10 civarındadır.
